การวางยาสลบในสัตว์เลี้ยง
การวางยาสลบในทางสัตวแพทย์ มีจุดประสงค์เพื่อทำให้สัตว์อยู่นิ่ง ไม่รู้สึกตัวในระหว่างรับการผ่าตัด การรักษา หรือการทำหัตถการอื่นๆ เช่น การผ่าตัดทำหมัน การทำฟันขูดหินปูน การผ่าตัดเย็บแผล เพื่อให้สัตว์ไม่แสดงอาการเจ็บปวด ไม่ต้องใช้การจับบังคับให้สัตว์เกิดความเครียด และหมอสามารถทำงานได้จนสำเร็จลุล่วง ปลอดภัยทั้งต่อตัวสัตว์และตัวผู้ปฏิบัติงาน
ประเภทของการวางยาสลบ
การวางยาสลบ แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ “การวางยาสลบในรูปแบบยาฉีดสลบ” และ “การวางยาสลบด้วยเครื่องดมยาสลบ”
โดยการวางยาสลบในรูปแบบยาฉีดสลบ สัตวแพทย์จะทำการฉีดยาเข้าสู่ร่างกายของสัตว์ ในช่วงเริ่มต้นของการวางยาสลบ และคำนวณให้ตัวยาออกฤทธิ์อยู่ได้ครอบคลุมตลอดการวางยาสลบ ซึ่งวิธีนี้จะมีข้อเสียคือการควบคุมปริมาณยาสลบในร่างกายและฤทธิ์ยา ให้คงที่ตลอดระยะเวลาของการผ่าตัดหรือการรักษา ทำได้ค่อนข้างยาก มีผลข้างเคียงคือกดการหายใจและทำให้ความดันโลหิตต่ำ โดยเฉพาะในสัตว์ที่ได้รับยาฉีดสลบในปริมาณมาก อาจมีการฟื้นจากสลบที่ค่อนข้างช้า
ในส่วนของการวางยาสลบด้วยเครื่องดมยาสลบ ใช้การสอดท่อช่วยหายใจในการนำยาดมสลบและออกซิเจนเข้าสู่ร่างกายสัตว์ สามารถปรับระดับของปริมาณยาดมสลบ ได้ตลอดระยะเวลาของการผ่าตัดตามความเหมาะสม สัตว์มีการฟื้นตัวจากการสลบได้เร็วกว่าการใช้ยาสลบในรูปแบบฉีด และเป็นทางเลือกที่ปลอดภัยกว่า
การเตรียมตัวสัตว์เลี้ยงก่อนเข้ารับการวางยาสลบ
เพื่อประเมินสภาพร่างกายให้แน่ใจว่าสัตว์มีสุขภาพแข็งแรง พร้อมสำหรับเข้ารับการวางยาสลบ ต้องอาศัยการซักประวัติ ตรวจร่างกาย ตรวจค่าเลือด โดยสัตวแพทย์ อาจต้องอาศัยการ X-ray หรือ อัลตราซาวด์ ร่วมด้วยในบางกรณี เช่น สัตว์อายุมาก หรือ สัตว์ที่มีอาการป่วยด้วยโรคประจำตัว
ก่อนเข้ารับการวางยาสลบ แนะนำให้งดน้ำ งดอาหาร เป็นเวลาอย่างน้อย 12 ชั่วโมง ป้องกันการสำลักอาหารเข้าสู่หลอดลมขณะที่ทำการวางยาสลบ ซึ่งจะทำให้มีความเสี่ยงถึงขั้นเสียชีวิตได้
หากมีข้อสงสัยอื่นๆเกี่ยวกับการวางยาสลบ สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้จาก โรงพยาบาลสัตว์โคซี่ แอนด์ แคร์ เชียงใหม่ ครบวงจร 24 ชั่วโมง
เขียนโดย น.สพ ภูรินท์ พัฒนะธนัง (หมอภู) 24/ มกราคม /2567
